ElectronicBooks.pl

Anioł w majonezie
Autor: Leon Brofelt
Wydawca: E-bookowo
Cena: 12.10 zł
Stara cena: 12.10 zł
Kategoria: obyczajowe
Formaty: EPUB (znak wodny), PDF (znak wodny)
Typ: ebook
ISSN: 978-83-61184-14-0

Kup e-booka Anioł w majonezie - Leon Brofelt

Opowiadania Leona Brofelta zawarte w zbiorczym tomie "AnioÅ‚ w majonezie" powstawaÅ‚y w różnych okresach. DotyczÄ… dziwacznych czasów PRL-u, ale nie tylko. Jest w nich wiele uniwersalnych prawd, a także zabawy z konwencjami. Na  uwagÄ™ zasÅ‚uguje intrygujÄ…ca konstrukcja bohatera-narratora, którego postać Å‚Ä…czy PRL-owskie  opowiadania z części MiÅ‚e zÅ‚ego poczÄ…tki. Ów mÅ‚ody student powoli przeistaczajÄ…cy siÄ™ w mężczyznÄ™, zbuntowany (także wobec wÅ‚adzy komunistycznej) "wspóÅ‚czesny niedostosowany" mimo formalnej dorosÅ‚oÅ›ci caÅ‚y czas pozostaje nieco niedojrzaÅ‚ym erotomanem - wÅ‚óczÄ™gÄ…. To XX-to wieczny sowizdrzaÅ‚, trefniÅ›  i outsider, "niebieski ptak" bez swojego miejsca na ziemi. Na nic jednak zdaÅ‚a siÄ™ żartobliwa konwencja przyjÄ™ta przez autora - kreacja ta dość szybko "przejadÅ‚a mi  siÄ™" i częściej budziÅ‚a politowanie (a nawet rozdrażnienie) niż rozbawienie. Nie mogÅ‚am siÄ™ bowiem oprzeć wrażeniu, że bohater, wszedÅ‚szy w sztucznÄ… rolÄ™ beztroskiego kawalarza - seksoholika, zostaÅ‚ pozbawiony wÅ‚asnego "ja", a bÅ‚aznujÄ…c, maskuje tylko wÅ‚asne rozgoryczenie i poczucie pustki wewnÄ™trznej. Na tym jednak nie koniec postmodernistycznej różnorodnoÅ›ci upodabniajÄ…cej zbiorek  do mozaiki o wciąż zmieniajÄ…cej siÄ™ fakturze. Oprócz tradycji literatury sowizdrzalskiej i chwilami wrÄ™cz naturalistycznych opisów zgrzebnego PRL-u czy degrengolady dokonywanej przez "dziki kapitalizm", autor pragnie przypomnieć do bólu racjonalnemu czÅ‚owiekowi koÅ„ca wieku romantyczne przesÅ‚anie, iż "sÄ… rzeczy na niebie i ziemi, o których nie Å›niÅ‚o siÄ™ nawet filozofom". DziÄ™ki obecnoÅ›ci sfery irracjonalnej niektóre historyjki dosÅ‚ownie w uÅ‚amku sekundy przeistaczajÄ… siÄ™ w opowieÅ›ci z dreszczykiem. UderzajÄ…ce jest to, że wobec delikatnie tylko zasugerowanej pozarozumowej motywacji zdarzeÅ„ odbiorca czuje siÄ™ "nowoczesnym pokonanym" - jest niby mÄ…drzejszy niż jego przodek romantyk, a jednak zupeÅ‚nie bezradny wobec siÅ‚, których nie zna, a tym bardziej nie kontroluje. Na wyróżnienie zasÅ‚uguje na pewno kwiecisty jÄ™zyk opowiadaÅ„, który przykuwa uwagÄ™ czytelnika i jest wartoÅ›ciÄ… samÄ… w sobie. Autor Å›wietnie wÅ‚ada tym narzÄ™dziem - pozwala odbiorcy delektować siÄ™ sÅ‚owem, bÅ‚yska dowcipem, indywidualizuje jÄ™zyk postaci i różnicuje styl. Gdy trzeba, jest on prosty (a nawet prostacki z kapitalnie wykorzystywanymi wulgaryzmami), w innym miejscu staje siÄ™ podniosÅ‚y lub przeciwnie - rubaszny, wrÄ™cz  groteskowy. Wydaje siÄ™, że momentami autor umiejÄ™tnie stylizuje swe opowiadania na Gombrowicza, co z pewnoÅ›ciÄ… może sobie poczytywać za komplement. Zastrzeżenia wywoÅ‚uje natomiast kompozycja dÅ‚uższych opowiadaÅ„ - mianowicie zbyt dÅ‚ugo trwa tam tzw. suspens, kiedy to ciekawie prowadzonÄ… akcjÄ™ nieznoÅ›nie wydÅ‚uża nadmierna drobiazgowość i rozgadanie narratora, co zamiast podtrzymywać napiÄ™cie przynosi jedynie znużenie. A gdy odbiorca, spodziewajÄ…c siÄ™ puenty na miarÄ™ misternie zbudowanej  intrygi, wykazawszy maksimum cierpliwoÅ›ci, dobrnie wreszcie do koÅ„ca, gwaÅ‚townie zderza siÄ™ tak z banalnym lub maÅ‚o prawdopodobnym, że aż zadziwiajÄ…cym (cóż za paradoks!) rozwiÄ…zaniem fabuÅ‚y. Pozostawiony z niedosytem finaÅ‚u czytelnik może mieć z kolei przesyt atakujÄ…cej go zewszÄ…d erotyki, którÄ… wrÄ™cz aż ociekajÄ… te teksty. Nie przeczÄ™, że jej odważna obecność - dodajmy: niemal w każdym opowiadaniu - bywa czasem atutem ubarwiajÄ…cym treść. Musi jednak budzić zdegustowanie zawsze, gdy maÅ‚o wyrafinowane sproÅ›noÅ›ci niepostrzeżenie stajÄ… siÄ™ gÅ‚ównym tematem utworu. U Leona Brofelta  za maÅ‚o go wtedy na opowieść erotycznÄ… - nawet wÄ…tpliwej jakoÅ›ci - a za dużo, by po stronie odbiorcy nie wywoÅ‚ać niesmaku, a nawet zażenowania. ReasumujÄ…c - ponowoczesne otwarcie umysÅ‚u na nowe, luźne podejÅ›cie do lektury, gotowość na psikusy i niespodzianki  czÄ™sto-gÄ™sto serwowane przez autora to warunki konieczne, by czerpać  autentycznÄ…  przyjemność z tego tekstu, bez narażania  siÄ™ na mÄ™ki odczuwania czegoÅ› w rodzaju ?uporzÄ…dkowanego galimatiasu"  czy nawet "dezintegracji  percepcyjnej".

Z recenzji "Groch z kapustÄ…" Doroty Nowackiej